“Катар 2022” хөлбөмбөгийн ДАШТ-ий Ази дахь урьдчилсан шатны гурав дахь тулаанууд боллоо.

Гурав дахь тойргийн тоглолтууд:
(10 сарын 10)

Хэсэг А: Сири 2:1 Мальдив, БНХАУ 7:0 Гуам
Хэсэг Б: Австрали 5:0 Балба, Йордан 0:0 Кувэйт
Хэсэг С: Иран 14:0 Камбож, Ирак 2:0 Хонконг
Хэсэг Д: Саудын Араб 3:0 Сингапур, Узбекистан 5:0 Йемен
Хэсэг Е: Оман 3:0 Афганистан, Бангладеш 0:2 Катар
Хэсэг Ф: Япон 6:0 Монгол, Кыргыз 7:0 Мьянмар
Хэсэг Ж: Арабын Нэгдсэн Эмират 5:0 Индонез, Вьетнам 1:0 Малайз
Хэсэг Х: Ливан 2:1 Туркменистан, БНСУ 8:0 Шри Ланка

Өчигдөр ДАШТ-ий урьдчилсан шатны зургаан тоглолт явагдаж, гэрийн эзэн багууд өрсөлдөгчөө олон гоолын зөрүүгээр “гомдоосон” олон тоглолт боллоо. Австрали, Япон, БНСУ, Иран зэрэг тивийн томоохон төлөөлөгчид учраагаа багадаа таван гоолын зөрүүгээр ялсан. Иранчууд нутагтаа Камбожийг хүлээн авч, 14:0-ээр бут ниргэлээ.

Япон 6:0 Монгол
Гоол: Такүми Минамино (22), Маяа Ёшида (29), Юто Нагатомо (34), Кэнсүкэ Нагаль (40), Ватарү Эндо (57), Дайчи Камада (82)

---

Одоогоос 55 жилийн өмнө буюу 1964 оны аравдугаар сарын 10-нд Токиогийн олимп хөшгөө нээж байв. Хагас зуун жилийн дараах яг энэ өдөр “Катар 2022”-ын урьдчилсан шатны тоглолт Японд болсон юм.

Энэ тоглолт Японы шигшээ багийн 2020 он хүртэл албан ёсны тоглолтоо хийх гэрээтэй “Сайтама 2002” цэнгэлдэхэд боллоо. 2001 оны аравдугаар сарын 1-нд нээлтээ хийсэн тус цэнгэлэдэхэд 2002 оны хөлбөмбөгийн ДАШТ болсноос гадна 2020 оны олимпийн хөлбөмбөгийн зарим тоглолт зохион байгуулахаар төлөвлөж буй. Японы шигшээ багаас гадна “Урава Рэд Даймондс” багийн гэр аж.

Нийт 63,700 хүний суудалтай тус цэнгэлдэхэд болсон Япон, Монголын тоглолтыг шууд үзэж сонирхохоор 43,122 хүн цугласан. Эхний 20 минутад хоёр баг гоол оруулж чадаагүй. Харин 22 дахь минутад гоолын салхийг хагалж, Австрийн “Рэд Булл Зальцбург” багийн хагас хамгаалагч Такүми Минамино анхны гоолыг оруулав. Өдгөө 24 настай Т.Минаминогийн шигшээдээ хийсэн найм дахь гоол гэнэ. Тэрбээр өнгөрсөн сард Мьянмарын хаалгыг бас мялаасан билээ.

Үүнээс хойш нэг их удалгүй Английн “Саутхэмптон” клубт данстай хамгаалагч Маяа Ёшида тооны харьцааг холдуулав. Шигшээдээ 2010 оноос хойш хүчин зүтгэж буй 31 настай япон эр улсынхаа төлөө 98 тоглолтод оролцож, 11 дэх гоолоо оруулсан нь энэ юм.

Гурван минутын дараа Японы өөр нэгэн туршлагатай хамгаалагч болох Юто Нагатомо гоолдов. Өнгөрсөн сард 33 нас хүрсэн Ю.Нагатомо шигшээдээ 120 дахь тоглолтоо хийлээ. Одоогийн байдлаар Японы шигшээд хамгийн олон тоглолт хийсэн гурав дахь тоглогч юм.

Эхний хагас өндөрлөхөөс таван минутын өмнө “ФС Токио” багийн довтлогч Кэнсүкэ Нагай тооны харьцааг 4:0 болгов.

https://youtu.be/If-p4SPVqA4

Хоёрдугаар хагасын 57 дахь минутад булангаас ирсэн бөмбөгийг Ватарү Эндо мөргөж оруулсан. Одоогоор Германы “Штутгарт” клубт зээлээр тоглож буй В.Эндо шигшээдээ 21 тоглолт хийсний эцэст анх удаа гоолдсон юм.

Тоглолтын эцсийн цэгийг 82 дахь минутад Бельгийн лигт данстай Дайчи Камада тавилаа. Өдгөө 23 настай Д.Камада энэ жилээс шигшээдээ багтаж, гурав дахь тоглолтоо хийгээд анхны гоолоо орууллаа.

Малайзын нийслэл Куалу Лумпур хотод өчигдөр Катар 2022 болон 2023 оны Азийн АШТ-д оролцох багуудын хоёрдугаар шатны сугалаа явагдлаа. Тивдээ чансаагаар тэргүүлдэг 34 баг болон эхний шатыг амжилттай давсан зургаан баг тус сугалаанд оролцсон юм.

Сугалаа

Манай хөлбөмбөгчид “F” хэсэгт буюу Япон, Хиргис, Тажик, Мьянмар зэрэг улстай нэг хэсэгт багтжээ. Японы шигшээ баг дэлхийн чансааны 28-д, тивдээ хоёрдугаарт бичигддэг. “Хөх самурайнууд” ДАШТ-д зургаан удаа оролцсон, үүнээс гурван удаа хэсгээсээ шалгарсан нь хамгийн дээд амжилт. Түүнчлэн тивийнхээ аваргаар дөрвөн удаа шалгарсан билээ (1992, 2000, 2004, 2011).

Хиргисийн шигшээ багийн тухайд өмнө нь ДАШТ-д оролцож байгаагүй. Энэ жил тивийн аваргад анх удаа оролцоод шөвгийн 16-д шалгарсан. Ак шумкарлар буюу цагаан харцаганууд хочтой. Өнгөрсөн жил дэлхийн чансааны 75-д бичигдсэн нь тус багийн хувьд дээд амжилт нь байв.

Хуваарь

Монгол – Мьянмар (9 дүгээр сарын 5) – Улаанбаатар

Монгол – Тажик (9 дүгээр сарын 10) – Улаанбаатар

Япон – Монгол (10 сарын 10) – Токио

Монгол – Хиргис (10 сарын 15) – Улаанбаатар

Мьянмар – Монгол (11 сарын 19) – Неймьидо

Тажик – Монгол (3 сарын 26) – Душанбе

Монгол – Япон (3 сарын 31) – Улаанбаатар

Хиргис – Монгол (зургадугаар сарын 4) – Бишкек

Дараагийн шат

“Катар 2022” болон 2023 оны тивийн аваргад оролцох эрхийн төлөө шар тивийн 45 улс, ногоон тивээс Австрали өрсөлдсөн. Чансаа багатай 12 баг эхний шатанд өрсөлдөөд ялсан зургаан баг нь хоёрдугаар шатанд чансаа илүү 34 багийн хамт өрсөлдөх юм.

Хоёрдугаар шатанд найман хэсэгт хуваагдсан бөгөөд хэсэг тус бүрээ тэргүүлэгчид нь шууд гуравдугаар шатанд өрсөлдөх эрх аваад зогсохгүй Азийн АШТ-д оролцох эрхээ шууд авна. Харин хэсэгтээ хоёрдугаар байр эзэлсэн багуудаас хамгийн өндөр амжилттай дөрвөн баг нь гуравдугаар шатанд өрсөлдөх эрхээ тивийнхээ аваргын тийзтэй хамт “захиалах” бол үлдсэн дөрвөн баг нь Азийн АШТ-д оролцох эрхийн төлөөх гуравдугаар шатанд өрсөлдөх юм. Харин хэсэгтээ гуравдугаар байр эзэлсэн бол Азийн АШТ-д оролцох эрхийн төлөө гуравдугаар шатанд өрсөлдөнө. Харин дөрөв болон тавдугаар байр эзэлсэн бол тивийнхээ аваргад оролцох эрхийн төлөөх нэмэлт тоглолт хийнэ.

Эмэгтэйчүүдийн ДАШТ-д оролцсон Нигерийн хөлбөмбөгчид шигшээ багийнхаа эсрэг эсэргүүцэл зарлажээ.

Нигерийн хөлбөмбөгчид шөвгийн 16-д Германы багт хожигдсоныхоо дараа холбооныхоо тэргүүн Айша Фалодетой уулзсан байна. Энэ үеэр тоглогчид 2016 оноос хойш авах ёстой цалингийн асуудлаар маргалдаж, улмаар тохиролцоонд хүрээгүй тул зочид буудлыг орхиж явсан байна. Хөлбөмбөгчид шагналын мөнгийг нь өгөхөөс нааш эх орондоо буцахгүй гэж суулт зарлажээ. Суулт удаан үргэлжилвэл Нигерийн хөлбөмбөгийн холбоо буцах замын зардалд нилээд мөнгө алдах учраас тамирчид ийм шийдвэрт хүрсэн байна.

“Супер бүргэдүүд” хочит Нигерийн хөлбөмбөгчид сүүлийн хэдэн жилд шигшээ багийнхаа төлөө тэмцээнд оролцсоны хөлсөнд хоёр сая найра буюу ойролцоогоор 5,600 ам.долларын урамшуулал авсан аж.

Нигерийн хөлбөмбөгчид болон холбооны удирдлагын хооронд үргэлжилсэн маргаан анхных нь биш. Өмнө нь 2004 онд цалингаа авах гэсэн хөлбөмбөгчид гурав хоног суулт зарлаж, эх орондоо буцахаас татгалзаж байв.

Нэгэн цагт Европын хөлбөмбөгийн холбоог удирдаж байсан Мишель Платиниг Францын цагдаагийн газраас авилгал авсан байж болзошгүй асуудлаар саатуулсан байна.

Өдгөө 63 настай М.Платиниг “Катар 2022” хөлбөмбөгийн ДАШТ-ийг зохион байгуулах эрхийг худалдсан хэмээн хууль сахиулагчид үзэж байгаа юм. Тиймээс Парис хотын авилгатай тэмцэх албаныхан ноён М.Платиниг саатуулж, мэдүүлэг авахаар болжээ.

Францын хууль сахиулагчид өмнө нь энэ асуудлаар FIFA (Олон улсын хөлбөмбөгийн холбоо)-гийн өмнөх тэргүүн Сепп Блатераас мэдүүлэг авсан билээ.

Францын хэвлэлд бичсэнээр бол 2010 онд тухайн үед Францын Ерөнхийлөгч байсан Николас Саркозигийн зохион байгуулсан өдрийн хоолны зочид нь М.Платини болон Катарын ерөнхий сайд асан Шейх Тамим бин Хамад Аль Тани нар нар байсан гэнэ. Энэ бол Катарыг хөлбөмбөгийн ДАШТ-ийг зохион байгуулагч орноор зарлахаас ес хоногийн өмнө болсон үйл явдал. Санал асуулгад М.Платини Катарын талд санал өгсөн билээ.

Түүнчлэн дээрх хэрэгтэй холбогдуулж, Францын нөлөө бүхий улс төрч асан Геан Клод, Софи Дин хоёроос цагдаагийнхан мэдүүлэг авсан аж.

М.Платини 2015 оноос хойш хөлбөмбөгтэй холбоотой ямар нэг үйл ажиллагаанд оролцох эрхээ хасуулсан. Анх найман жилээр эрхийг нь хассан ч хоёр удаа заргалдсаны эцэст үүнийгээ дөрвөн жил болгосон юм.

2022 оны хөлбөмбөгийн ДАШТ-ийг зохион байгуулагч катарчууд тивийнхээ аваргаар анх удаа тодорлоо.

Аваргын төлөө Ази тивийн дөрвөн удаагийн аварга Япон, анх удаа финалд тунаж үлдсэн Катар шалгарсан юм. “Хөх самурайнууд” 2000 оноос хойш тус тэмцээнд нэг л удаа ялагдсан бол катарчууд энэ жил хаалгандаа нэг ч гоол алдаагүй үзүүлэлттэй хоорондоо тунасан билээ.

Энэ тэмцээний турш 8 гоол оруулж, мэргэн буучийн жагсаалтыг тэргүүлж байсан Алмоез Али эхний гоолыг оруулснаар рекорд тогтоов. Түүнээс өмнө энэ тэмцээнд 9 гоол оруулсан хүн үгүй.

Эхний гоолоос хойш удалгүй Абдулазиз Хатем дараагийн гоолыг оруулснаар катарчууд 18 дахь минутын дараа 2:0-ээр тэргүүлж эхэлсэн. Хоёрдугаар хагаст япончууд уйгагүй оролдлогын эцэст тооны харьцааг ойртуулсан ч 83 дахь минутад шүүгч видео туслахын ачаар Катарт торгуулийн цохилт зааснаар эцсийн цэгийг тавилаа.

Сонирхуулахад, дөрвөн жилд нэг удаа болдог тус тэмцээний турш 130 гоол орсон бол (дунджаар 2.55) 51 тоглолтыг 644 мянган хүн үзсэн (дунджаар 12 мянга) аж. Харин мэргэн бууч болон шилдэг тоглогчоор Алмоез Али тодорч, шилдэг хаалгачаар Катарын Саад Аль Шээб нэрлэгдлээ.

Өнгөрсөн оны аравдугаар сард ОХУ-ын “Зенит” багийн довтлогч Александр Кокориныг хүн зодсон хэргээр ирэх сарын 8-нд хүртэл шоронд хорихоор болсон билээ. Шүүхээс шийдвэр гарвал тав хүртэлх жилээр шоронд үргэлжлүүлэн хорих юм.

А.Кокорин болон Павел Мамаев нар өнгөрсөн оны аравдугаар сард согтуугаар зодоон хийж, хоёр хүнд ноцтой гэмтэл учруулсан юм. Хэрвээ шүүхээс буруутай гэж үзвэл хөлбөмбөгчин залуус тав хүртэлх жилээр шоронд хоригдох билээ. Тэгвэл А.Кокорины төрсөн дүү Кирилл Кокорин цахим хуудсаар дамжуулан шүүхэд зориулж, олон нийтээс гарын үсэг цуглуулж, А.Кокорин болон түүний дотны найз П.Мамаев нарыг шоронгоос суллах талаар санал дэвшүүлжээ.

Сануулахад, өнгөрсөн оны аравдугаар сарын 8-нд хөлбөмбөгчин залуус нэгэн кафенд зодоон хийж, Засгийн газрын албан хаагчийг хүнд гэмтээсэн юм. А.Кокорин хохирогч руу сандал шидэж буй дүрс хяналтын камерт бичигдсэн байдаг. Энэ хэргээс хэдхэн цагийн дараа нэгэн телевизийн жолоочийг зодож, тархинд нь гэмтэл учруулсан болохыг цагдаа нар тогтоосон. Өнгөрсөн арванхоёрдугаар сард ОХУ-ын шигшээ багаас хөлбөмбөгчин залуусыг хассан гэдгээ зарласан юм.

Александр Кокорин цагтаа Английн “Арсенал”, “Манчестер Юнайтед” багтаа авчрахаар сонирхож байсан юм. Нэгэн үе түүнийг Оросын хөлбөмбөгийн ирээдүй хэмээн үнэлдэг байсан юм.

Ираны шигшээ баг Азийн АШТ-д Японы эсрэг гоолдоогүй хар цуврал үргэлжиллээ.

Хөлбөмбөгийн Азийн АШТ-ий хагас шигшээд Япон, Ираны багууд өрсөлдсөн юм. Ираны шигшээ багийн португал мэргэжилтэн Карлуш Кейрошийн 100 дахь тоглолтод “Персийн арслангууд” 2011 оны тивийн аварга япончуудыг хожих эсэх нь олны анхаарлыг татаж байлаа. Харамсалтай нь, энэ тоглолтод өмнөх түүх давтагдсан юм. Япон, Ираны шигшээ баг Азийн АШТ-д дөрөв дэх удаагаа учраа таарсан нь энэ. Өмнөх гурван тулаанд бүгдэд нь “Цэнхэр самурайнууд” хаалгандаа гоол алдаж байгаагүй. Эхний хоёр тулаан тэнцээгээр өндөрлөсөн бол сүүлийнх нь 1992 оны тивийн аваргад Казүёши Миүрагийн 87 дахь минутад оруулсан гоолын ачаар япончууд 1:0-ээр ялж, улмаар тэр жилээ Саудын Арабыг ялснаар аварга болж байв.

“Персийн арслангууд” 2004 оноос хойш анх удаа тивийн тэмцээний хагас шигшээд шалгарсан. Шар тивдээ гурван удаа түрүүлсэн ч хамгийн сүүлд 43 жилийн өмнө манлайлжээ. Харин япончууд сүүлийн зургаан тэмцээний тавд нь хагас шигшээд үлдэж (2000, 2004, 2007, 2011, 2019), гуравт нь цом өргөсөн. Дөрвөн жилийн өмнө Саудын Арабт 3:2-оор ялагдаад тэмцээнийг өндөрлөж байв.

Япончууд 2000 оноос хойш тус тэмцээнд 33 тоглолт хийж, ердөө нэг удаа хожигдсон үзүүлэлттэй. 23 тулаанд ялж, 9 удаа тэнцсэн юм.

Олон хүн энэ удаад Ираныг хожно гэж таамаглаж байсан ч тийм зүйл болсонгүй. Хоёр ч удаа бичлэг үзээд торгуулийн цохилт зааснаар илт илүүрхсэн япончууд шүүгчийн мэдлийн 91 дэх минутад гурав дахь гоолыг оруулж, ялалтаа баталгаажуулсан юм.

Арабын нэгдсэн Эмират улсад болж байгаа хөлбөмбөгийн тивийн аварга шалгаруулах тэмцээний хасагдах шат эхэллээ.

Йордан 1:1 Вьетнам (2:4 Т.Ц)

Эхний гоолыг Баха’ Абдэл Рахман чөлөөт цохилтоос оруулснаар Йорданы хөлбөмбөгчид тэргүүлж эхэлсэн. Хоёрдугаар хагаст Вьетнамын “Алтан Луунууд” тооны харьцааг тэнцүүлж, үндсэн цагт тус хоёр баг 1:1-ээр эвийн гэрээ байгуулав. Торгуулийн цохилтоор “Алтан Луунууд” дараагийн шатанд шалгарлаа.

Энэ амжилт нь тэдний хувьд оргил үзүүлэлт нь боллоо. Тус улсын хөлбөмбөгчид 1956, 1960 онд дараалан тивийнхээ тэмцээнд хүч үзсэн эртний түүхтэй ч 2007 оныг хүртэл дахиж оролцож чадаагүй. 2007 онд Тайланд, Малайз, Индонез, Вьетнам гэх дөрвөн улсад болсон тивийн АШТ-д эзэн орны багуудаас хасагдах шатанд өрсөлдөх “тийзээ” авсан цор ганц баг нь вьетнамчууд. Тэгвэл тивийнхээ тэмцээнд дөрөв дэх удаагаа оролцож буй “Алтан Луунууд” хасагдах шатанд анхны ялалтаа байгуулав.

---

Тайланд 1:2 БНХАУ

Эхний хагаст гоолоор дутуу болсон ч сүүлийн хагаст хятадууд 80 гаруй хувьтай бөмбөг эзэмшиж, хоёр гоол оруулснаар хасагдах шатны эхний эхний ялалтаа авлаа. Тайландын хөлбөмбөгчид 1972 оноос хойш тивийнхээ тэмцээний хасагдах шатанд хүч сорьсон юм.

Итали мэргэжилтэн Марсело Липпигийн удирдлага дор “Луунууд” тааруу амжилттай байгаа ч тивийн тэмцээний шөвгийн наймд шалгарлаа.

---

Иран 2:0 Оман

Одоогоор Азийн чансааг тэргүүлж буй Ираны хөлбөмбөгчид тивийнхээ тэмцээнд гурван удаа түрүүлж, цом өргөсөн ч 1976 оноос хойш дээрх амжилтаа давтаагүй юм.

Оманчууд тоглолтын эхэнд торгуулийн цохилт гүйцэтгэсэн ч хаалгач Али Бэйранванд багаа аварсан юм. Нэгдүгээр хагаст хоёр гоол оруулсан иранчууд дараагийн үед тэргүүллээ хадгалж үлдсэнээр шөвгийн наймд БНХАУ-ын багтай учраа таарах боллоо.

Хөлбөмбөгийн Азийн АШТ ид өрнөж байна. Шар тивийн 24 баг өрсөлдөж буй тивийн тэмцээний хасагдах шатанд өрсөлдөх багууд эхнээсээ тодорч эхэллээ.

Хойд Солонгос 0:6 Катар

Гурван жилийн дараа эх орондоо хөлбөмбөгийн ДАШТ-ийг зохион байгуулах катарчууд хойдуудыг буулган авснаар хасагдах шатанд өрсөлдөх нь тодорхой боллоо. “Аль-Духаиль” багийн 22 настай довтлогч Алмоез Али дөрвөн гоол оруулж, мэргэн буучийн жагсаалтыг таван гоолтой тэргүүлж байна. Энэ тоглолтод хожигдсоноор “Е” хэсгээс Катар, Саудын Араб дараагийн шатанд өрсөлдөх нь ойлгомжтой болов. Хэсгийн сүүлийн тоглолтод тэргүүлэгч хоёр багийн хэн ялсан нь хэсгээ толгойлох юм.

---

Оман 0:1 Япон

Азийн дөрвөн удаагийн аварга япончууд Оманыг 1:0-ээр буулган авснаар хасагдах шатанд өрсөлдөх тийзээ авлаа. Гэхдээ япончуудад энэ ялалт амархан ирээгүй. 26 дахь минутад Генки Харагүчи дээр алдаа гаргасан гэж үзсэн тул шүүгч торгуулийн цохилт заасан юм. Энэ боломжийг Германы лигийн “Ханновер 96” багт зүтгэдэг япон довтлогч алдсангүй.

---

Туркменистан 0:4 Узбекистан

“Цагаан чононууд” хоёр дахь ялалтаа авснаар “F” хэсгийг тэргүүлж байна. Одоо хэсгийн сүүлийн тоглолтоор хэн нь хэсгээ тэргүүлэх нь тодорхой болно.